Aile hukuku kavramı, içine aileyi alan tüm sorunları çözümü konusunda uygulanacak yazılı mevzuatın belirlendiği kanunlar bütünüdür. Bu kanun Medeni Hukuk kapsamındadır. Aile hukuku birçok durumda aile mahkemeleri üzerinden işlemektedir. Bu kapsamda aile hukukuna yardımcı birimlerden de destek alınabilir. Bu süreçte istenmesi durumunda psikiyatr, sosyal çalışmacı, ruh bilimcilerden destek alınabilir.
Türk Medeni Kanunu Aile Hukuku kapsamında her türlü sorunun nasıl ve ne şekilde sonuçlanacağı açık bir şekilde belirtilmiştir. Bu süreçte alınacak olan kararlarda Türk aile yapısı, gelenek ve görenekler, örf ve adetler, yöresel uygulamalar gibi yazılı olmayan hukuk kuralları da dikkate alınmaktadır.
Aile söz konusu olduğunda her durum Aile Hukuku kapsamına girmektedir. Bu süreçte aile mahkemelerinde görülebilecek davalar;
Aile Hukuku yetkisini Medeni Kanunlardan aldığı gibi bu konuda kadın ve çocuk hakları korunması adına uluslararası sözleşmeler ve iç hukukta yapılan düzenlemeler de dikkate alınır. Aile Hukuku, Türk toplumunda aile ve toplum düzeninin korunması adına koyulmuş kurallardır. Aile yapısı ve içinde ortaya çıkabilecek her türlü sorunun çözümü aile mahkemeleri sorumluluğundadır. Evlilik dışı olan hayat arkadaşlığına giren konuların çözümleri de Aile Hukuku kapsamına girmektedir.
Özellikle boşanma davalarında suç unsuru dikkate alınması gereken bir durumdur. Bu süreçte taraflardan birinin işlediği bir suç varsa gerekli cezai işlem de uygulanır. Ayrıca boşanma sürecinde çocukların velayetinin verileceği taraf, görme hakkı da yazılı olarak bir karara bağlanır. Ayrıca boşanma davalarında çocuk ve boşanan eşler için verilecek nafakaların belirlenmesi gibi durumlar da Aile Hukuku kapsamında çözüme kavuşturulur.
Aile Hukuku kapsamında çocuk önemli bir bireydir. Bir ailede ister evli isterse evlilik dışı olsun her çocuk aile içinde eşit haklara sahiptir. Aile içinde çocuk istismarı, şiddet olayları, suni döllenme yolu ile evlat sahibi olma, taşıyıcı annelik, çocuk hakları gibi tüm detaylar Medeni Kanun yanında uluslararası sözleşmeye göre de değerlendirilir. Bir karar verilmesi aşamasında çocuğun yararına karar vermek esastır.
Boşanma davalarında en önemli sorunlardan biri çocukların velayetini alacak tarafın belirlenmesidir. Bu süreçte çocuklara düşecek miras ve velayeti alan tarafın çocuk reşit oluncaya kadar söz sahibi olması gibi durumlar bu kararı daha da tartışmalı hale getirmektedir. Velayet sürecinde boşanma nedeni, çocuğu bakmaya istekli taraf, çocuğun bu konudaki görüşü gibi durumlar velayetin belirlenmesinde etkilidir. Bazı durumlarda da taraflar bu konuda karar verdiği için velayet süreci sorun teşkil etmemektedir.
